KOMPLEKSOWE OPRACOWANIE MATERII
Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art. 1–366. Tom I zawiera szczegółowe omówienie przepisów dotyczących zagadnień ogólnych dla wszystkich rodzajów postępowań oraz postępowania procesowego, tj.:
sądu (właściwość sądu, skład sądu oraz wyłączenie sędziego),
prokuratora, organizacji pozarządowych, Państwowej Inspekcji Pracy, powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów,
stron (zdolność sądowa i procesowa, współuczestnictwo w sporze, interwencja główna i uboczna, przypozwanie, a także pełnomocnicy procesowi),
kosztów procesu (zwrot kosztów procesu oraz pomoc prawna z urzędu),
postępowania (przepisy ogólne o czynnościach procesowych, postępowanie przed sądem I instancji, dowody, orzeczenia).
NAJBARDZIEJ AKTUALNY STAN PRAWNY
Niniejsze, 7. wydanie Komentarza uwzględnia wszystkie najnowsze zmiany, w tym wynikające m.in. z:
ustawy z 29.8.2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1296), która ma na celu usprawnienie tzw. protokołu elektronicznego. Nowela modyfikuje przepisy dotyczące udostępniania informacji o sprawach. Treść protokołów i pism może być także udostępniana w postaci elektronicznej. Ponadto strony mogą otrzymać z akt sprawy zarówno zapis obrazu, jak i dźwięku, a w pewnych okolicznościach mają one prawo do otrzymania zapisu dźwiękowego. W sytuacjach, gdy jest to niezbędne dla zapewnienia prawidłowego orzekania w sprawie, przewodniczący – a nie prezes sądu – może zarządzić sporządzenie transkrypcji odpowiedniej części protokołu sporządzonego uprzednio w formie nagrania przebiegu rozprawy. W przypadku nagrywanych posiedzeń nowela dopuszcza możliwość wygłoszenia ustnego uzasadnienia. Strony, które złożą wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, otrzymają odpis wyroku wraz z transkrypcją uzasadnienia. Sąd będzie miał dwa tygodnie na transkrypcję wygłoszonego uzasadnienia wyroku; zmiana weszła w życie 27.3.2015 r.;
ustawy z 15.5.2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r. poz. 978), której zmiany dostosowują procedurę cywilną do nowego Prawa restrukturyzacyjnego, m.in.:
- przyjęcie, że w sprawach restrukturyzacji i upadłości pełnomocnikiem w postępowaniu może być także osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego;
- poszerzenie przepisu dotyczącego zawieszenia postępowania z urzędu o przypadek ustanowienia doradcy restrukturyzacyjnego oraz o sytuację, w której ustanowiono zarządcę przymusowego w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości lub zarządcę tymczasowego w postępowaniu o otwarcie postępowania sanacyjnego, a postępowanie dotyczy majątku objętego zabezpieczeniem;
- przyjęcie, że roszczenia nabywcy wynikające z odstąpienia od umowy deweloperskiej lub z jej przekształcenia w toku postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego należy traktować jak roszczenia z umowy deweloperskiej, co skutkować będzie zaspokojeniem według pierwszeństwa wynikającego z ujawnienia w księdze wieczystej przysługującego nabywcy roszczenia z umowy deweloperskiej, także w przypadku, gdy wpis o ujawnieniu tego roszczenia został wykreślony.
Zmiany weszły w życie 1.1.2016 r.
ustawy z 5.8.2015 r. o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1418), która określa zasady działania opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów, których zadaniem jest sporządzanie, na zlecenie sądu lub prokuratora, opinii w sprawach rodzinnych i opiekuńczych oraz w sprawach nieletnich, na podstawie przeprowadzonych badań psychologicznych, pedagogicznych lub lekarskich. Znowelizowane przepisy dają sądowi – w sprawach rodzinnych i opiekuńczych – prawo do zażądania opinii opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów. Sąd może też zobligować członków zespołu do złożenia dodatkowych wyjaśnień. Nowelizacja weszła w życie 1.1.2016 r.
ustawy z 10.9.2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1595), której celem jest popularyzacja pozasądowych metod rozwiązywania sporów, tj.:
- wprowadzenie obowiązku informowania w pozwie, czy strony podjęły próbę polubownego rozwiązania sporu przed skierowaniem sprawy do sądu. W przypadku gdy nie podjęto takiej próby, powód powinien wyjaśnić przyczyny;
- wzmocnienie obowiązku informowania stron, że sprawa może zostać skierowana do mediacji. Sąd zyskał także uprawnienie do zobligowania stron do udziału w spotkaniu informacyjnym, na którym uzyskają informację na temat mediacji. Może też wezwać strony na posiedzenie niejawne oraz skierować strony do mediacji na każdym etapie sprawy, a także więcej niż raz w toku postępowania;
- doprecyzowanie, że strony mają pierwszeństwo przy wyborze mediatora, mediator będzie mógł zapoznać się z aktami sprawy zaraz po przestąpieniu stron do mediacji, dane kontaktowe stron sąd przekaże mediatorowi w jak najkrótszym czasie. Mediacja będzie mogła zostać wyznaczona na okres do 3 miesięcy;
- przyjęcie, że jeżeli nie dojdzie do wszczęcia mediacji przedsądowej z powodów niezależnych od wierzyciela (np. druga strona nie wyrazi zgody na mediację), wierzyciel zachowa pozytywne skutki związane z przerwaniem biegu przedawnienia roszczenia, jeżeli wniesie pozew w terminie 3 miesięcy;
- określenie kwalifikacji wymaganych od stałych mediatorów wpisywanych na listę.
Zmiany weszły w życie 1.1.2016 r.
oraz zmiany oczekujące, które nie weszły jeszcze w życie, wynikające m.in. z:
ustawy z 10.7.2015 r. o zmianie ustawy –
kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1311), na mocy której:
- wprowadzono możliwość wnoszenia pism procesowych drogą elektroniczną i dokonywania doręczeń elektronicznych także w postępowaniach cywilnych prowadzonych w zwykłym trybie – za pomocą aplikacji: „elektroniczne biuro podawcze”. Wszystkie sądy będą musiały umożliwić stronom wnoszenie pism procesowych drogą elektroniczną za pomocą tej aplikacji w terminie 3 lat od wejścia w życie nowych przepisów;
- umożliwiono przeprowadzenia posiedzenia sądowego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość – uczestnicy postępowania będą mogli brać udział w posiedzeniu sądowym, gdy przebywają w budynku innego sądu i dokonywać tam czynności procesowych, a przebieg czynności procesowych będzie transmitowany z sali sądowej sądu prowadzącego postępowanie do miejsca pobytu uczestników postępowania i odwrotnie;
- poszerzono katalog spraw, które można rozpatrywać na posiedzeniu niejawnym;
- dodano przepisy umożliwiające prowadzenie licytacji drogą elektroniczną;
- złagodzono przepisy dotyczące wyłączenia sędziego – przyjęto do czasu rozstrzygnięcia wniosku w tej sprawie sędzia może podejmować dalsze czynności z wyjątkiem wydania orzeczenia lub zarządzenia kończącego postępowanie w sprawie.
Zmiany wchodzą w życie 8.9.2016 r.
ZMIANA SKŁADU AUTORSKIEGO
Zmieniony został skład autorski – Autorami komentarza są przede wszystkim praktycy – sędziowie Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sądu Apelacyjnego, sędziowie sądu okręgowego i rejonowego, radcowie prawni, adwokaci, notariusze, a także wykładowcy Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Uniwersytetu Śląskiego.
W składzie autorskim pojawili się: SSN Katarzyna Gonera, SSN Jan Górowski, SSN Agnieszka Piotrowska, SSA dr Michał Kłos, SSO dr Andrzej Stempniak, SSR dr hab. Krystian Markiewicz, SNSA dr Arkadiusz Cudak, prof. UŁ dr hab. Józef Jagieła, prof. KUL dr hab. Joanna Misztal-Konecka, prof. UŚ dr hab. Andrzej Torbus, prof. UŁ dr hab. Ireneusz Kunicki, dr hab. Monika Michalska-Marciniak, dr Agnieszka Laskowska-Hulisz, dr Robert Kulski oraz dr Monika Rejdak.
SZEROKIE GRONO ODBIORCÓW
Komentarz przeznaczony jest przede wszystkim dla profesjonalistów: sędziów, prokuratorów, adwokatów oraz radców prawnych. Będzie on również użyteczny dla prawników: aplikantów sądowych, adwokackich, radcowskich i prokuratorskich, studentów i absolwentów studiów prawniczych, ale również dla osób prywatnych, borykających się z problemami postępowania cywilnego.
PRAKTYCZNE PODEJŚĆIE DO TEMATU
Gwarancją praktyczności są Autorzy, którzy łącząc swoją wieloletnią praktykę zawodową oraz pracę naukową przedstawiają w sposób zrozumiały wszystkie zagadnienia budzące jakiekolwiek wątpliwości. Ponadto, w kolejnym wydaniu komentarza czytelnik może zapoznać się z najnowszymi poglądami doktryny oraz orzecznictwem.
PRECYZYJNA NAWIGACJA WEWNĘTRZNA
W zaktualizowanym komentarzu, prezentowanym w nowej szacie graficznej, dokonano także istotnych zmian w sposobie prezentowania treści przez Autorów, dzięki czemu komentarz jest bardziej czytelny, a korzystanie z niego stało się łatwiejsze. Komentarz wyróżnia się precyzyjną nawigacją wewnętrzną – spisy treści do artykułów, przejrzysta struktura, tytuły tez, numery tez pozwalające na sprawne korzystanie z wewnętrznych odesłań oraz odszukanie podstawowych haseł w indeksie.
