Stan prawny: 1 stycznia 2016 r.
Komentarz zawiera dokładne omówienie przepisów ustawy – Prawo upadłościowe oraz nowej ustawy – Prawo restrukturyzacyjne. W publikacji poruszane są zagadnienia dotyczące:
ogólnych przepisów o postępowaniu upadłościowym i jego skutkach,
międzynarodowego postępowania upadłościowego,
odrębnego postępowania upadłościowego,
zawierania przez dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością układu z wierzycielami, jak również skutków zawartego układu;
przeprowadzania działań sanacyjnych zmierzających do przywrócenia dłużnikowi niewypłacalnemu lub zagrożonemu niewypłacalnością zdolności do wykonywania zobowiązań,
wprowadzenia skutecznych instrumentów pozwalających na przeprowadzenie restrukturyzacji przedsiębiorstwa dłużnika i zapobieżenie jego likwidacji czy zaspokojenie wierzycieli.
Wydanie 10. Komentarza zawiera omówienie wszystkich ostatnich nowelizacji Prawa upadłościowego i naprawczego, m.in.:
ustawy z 29.8.2014 r., która dotyczy tzw. upadłości konsumenckiej. Zgodnie z nowelizacją, postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej ma być prowadzone tak, by umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w tym postępowaniu, a jeśli to możliwe – zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak największym stopniu. Nowelizacja ogranicza możliwość oddalenia przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Sąd będzie mógł to zrobić m.in. w sytuacji, gdy dłużnik umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do swojej niewypłacalności albo zwiększył jej stopień. Ustawa przewiduje także, że postępowanie upadłościowe będzie mogło być przeprowadzone – mimo generalnego zakazu wynikającego z przepisów – w sytuacji, gdy będzie to uzasadnione takimi względami, jak np. względy humanitarne. Ponadto zgodnie z nowelizacją osobom, których nie stać na opłacenie kosztów postępowania upadłościowego pomoże w tym Skarb Państwa. Koszty te będą zwracane do budżetu niezwłocznie po wpływie do masy upadłościowej sum wystarczających na ich pokrycie. Nowela obniża koszty postepowania - opłata stała została zmniejszona z 200 zł do 30 zł. Ustawa zwiększa możliwości zachowania majątku przez dłużnika. Dłużnicy będą mieli możliwość zawarcia układu z wierzycielami, pod warunkiem, że uprawdopodobnią, że w ten sposób zostaną osiągnięte cele postępowania. W przypadku upadłości, w trakcie której sprzedawany jest lokal mieszkalny dłużnika, z uzyskanej kwoty otrzyma on środki równe kosztom najmu przez okres do 24 miesięcy; zmiana weszła w życie 31.12.2014 r.
ustawy z 26.9.2014 r., zgodnie z którą sumy pieniężne wchodzące do masy upadłości oraz sumy uzyskane ze zbycia rzeczy i praw obciążonych rzeczowo, jeżeli nie podlegają natychmiastowemu wydaniu, syndyk składa do depozytu sądowego, a nie jak miało to miejsce przed nowelą - na oprocentowany rachunek bankowy lub na sądowy rachunek depozytowy; zmiana weszła w życie 1.1.2015 r.
ustawy z 28.11.2014 r., zgodnie z którą oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.
Podobnie w przypadku umorzenia postępowania upadłościowego jeżeli:
majątek pozostały po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
wierzyciele zobowiązani uchwałą zgromadzenia wierzycieli albo postanowieniem sędziego-komisarza nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów na te koszty;
wszyscy wierzyciele, którzy zgłosili swoje wierzytelności, żądają umorzenia postępowania - sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego; zmiana weszła w życie 1.1.2015 r.
ustawy z 15.5.2015 r. (Druk sejmowy Nr 3150), która mana celu wprowadzenie regulacji, zgodnie z którymi środki zgromadzone w ramach funduszu pomocowego nie wchodzą w skład masy upadłości. Dotychczasowi uczestnicy systemu ochrony mogą zdecydować o przekazaniu tych środków do jednego z nich albo do utworzonej nowej jednostki, w celu utworzenia, z wykorzystaniem tego mienia, nowego systemu ochrony, lub jego wykorzystania w istniejącym systemie ochrony. W przypadku braku podjęcia takiej decyzji środki te zostaną przekazane dotychczasowym uczestnikom systemu ochrony stosownie do wielkości dokonanych wpłat; zmiana wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
ustawy o zmianie ustawy - kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Druk sejmowy Nr 2678), która w zakresie prawa upadłościowego zmienia art. 380 dotyczący praw wierzyciela zamieszkałego za granicą; zmiana wchodzi w życie po upływie 16 dni od dnia ogłoszenia. Ponadto uwzględniono obszerne zmiany wprowadzone ustawą z 15.5.2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, obowiązujące od 1.1.2016 r. które dotyczą m.in.:
uchylenia przepisów regulujących postępowanie naprawcze,
nowego sposób zdefiniowania stanu niewypłacalności,
zmian w zakresie właściwości miejscowej sądu,
legitymacji do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika,
wydłużenia terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości,
elementów składowych wniosku o ogłoszenie upadłości,
obowiązku uiszczenia przez wnioskodawcę zaliczki na poczet wydatków w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości,
przyznaniu sądowi uprawnienia do zabezpieczenia majątku dłużnika z urzędu w każdej sprawie,
treści postanowienia o ogłoszeniu upadłości,
przygotowanej likwidacji majątku upadłego,
ustalania składu masy upadłości,
skutków ogłoszenia upadłości co do zobowiązań upadłego,
bezskuteczności i zaskarżania czynności upadłego,
wpływu ogłoszenia upadłości na postępowania sądowe i administracyjne,
wyłączenia sędziego komisarza od ponownego orzekania w tej samej sprawie po uchyleniu jego postanowienia do ponownego rozpoznania,
syndyka,
regulacji dotyczących kosztów postępowania upadłościowego,
listy wierzytelności,
układu w upadłości,
międzynarodowego postępowania upadłościowego.
Komentarz zawiera także obszerne porównanie do uprzednio obowiązującej w tym zakresie regulacji wraz z przytoczeniem najnowszego orzecznictwa oraz aktualnych poglądów doktryny.
W zaktualizowanym komentarzu, prezentowanym w nowej szacie graficznej, dokonano także istotnych zmian w sposobie prezentowania treści przez Autora, dzięki czemu komentarz jest bardziej czytelny, a korzystanie z niego stało się łatwiejsze.
Komentarz jest adresowany przede wszystkim do prawników praktyków: sędziów oraz ich asystentów, adwokatów, radców prawnych, sędziów-komisarzy, syndyków, zarządców czy nadzorców sądowych referendarzy sądowych, a także aplikantów.