Realizacja wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym

Monografia Realizacja wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym– o charakterze interdyscyplinarnym – podejmuje niezwykle ważne zagadnienie wolności religijnej zarówno w aspekcie jej genezy i współczesnego ujęcia, jak również prawnych gwarancji tej wolności w praktyce codziennego życia zawodowego pracowników. Obejmuje ona ocenę stopnia ochrony przez przepisy prawa pracy wolności religijnej w ujęciu negatywnym (tzn. wolności od negatywnych konsekwencji dokonanego wyboru w kwestiach religijnych) i pozytywnym (rozumianym jako swoboda praktyk religijnych). Spośród licznych zagadnień poruszonych w opracowaniu należy wymienić problematykę zakazu dyskryminacji religijnej i związane z nią kwestie ochrony danych osobowych oraz granic swobody doboru pracowników przez instytucje o charakterze konfesyjnym, klauzulę sumienia, a także prawo do celebrowania świąt religijnych w świetle regulacji dotyczących dni wolnych od pracy oraz pracy w niedziele i święta.

Spis treści:
 
Wykaz ważniejszych skrótów
 
Wprowadzenie
 
Rozdział 1. Pojęcie i geneza wolności religijnej
 
1. Pojęcie wolności
2. Pojęcie i typologie wolności religijnej
3. Wolność religijna a tolerancja – relacja i geneza idei
   3.1. Wolność religijna a pojęcie tolerancji – uwagi wprowadzające
   3.2. Wolność religijna a monistyczny system relacji między państwem a instytucjami religijnymi
   3.3. Wolność religijna a dualistyczny system relacji między państwem a instytucjami religijnymi
      3.3.1. Chrześcijański dualizm a wolność religijna – uwagi wprowadzające
      3.3.2. Wolność religijna a system supremacji państw nad Kościołem
      3.3.3. Wolność religijna a system supremacji Kościoła nad państwem
      3.3.4. Wolność religijna a modele państwa wyznaniowego i świeckiego
 
Rozdział II. Wolność religijna we współczesnym nauczaniu Kościoła
 
1. Geneza deklaracji o wolności religijnej „Dignitatis humanae”
2. Wolność religijna w dokumentach Soboru Watykańskiego II i jej reperkusje w okresie posoborowym
3. Wolność religijna w nauczaniu Jana Pawła II i Benedykta XVI
 
Rozdział I. Wolność religijna jako wolność chroniona w prawie międzynarodowym i w prawie UE
 
1. Ochrona wolności religijnej w aktach i dokumentach ONZ
2. Ochrona wolności religijnej w prawie Rady Europy
3. Ochrona wolności religijnej w prawie Unii Europejskiej
 
Rozdział II. Wolność religijna jako wolność chroniona w prawie polskim
 
1. Ochrona wolności religijnej w ustawach zasadniczych
2. Ochrona wolności religijnej w ustawodawstwie zwykłym
   2.1. Ochrona wolności religijnej w prawie administracyjnym
   2.2. Ochrona wolności religijnej w prawie cywilnym
   2.3. Ochrona wolności religijnej w prawie pracy
      2.3.1. Uwagi wprowadzające
      2.3.2. Pojęcie i treść negatywnej wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym
      2.3.3. Pojęcie i treść pozytywnej wolności religijnej w zatrudnieniu pracowniczym
 
Rozdział I. Negatywna wolność religijna jako przesłanka ochrony pracowników przed ingerencją
pracodawcy
 
1. Ochrona danych osobowych (kandydatów na) pracowników jako gwarancja negatywnej wolności religijnej
   1.1. Dane osobowe dotyczące religii lub wyznania jako przedmiot ochrony w prawie międzynarodowym i w prawie UE
   1.2. Dane osobowe dotyczące religii lub wyznania jako przedmiot ochrony w prawie polskim
      1.2.1. Informacje dotyczące religii lub wyznania jako dane osobowe
         1.2.1.1. Informacje dotyczące religii lub wyznania jako dane osobowe w świetle Konstytucji RP
         1.2.1.2. Informacje dotyczące religii lub wyznania jako dane osobowe w ustawodawstwie zwykłym
      1.2.2. Podstawy prawa pracodawcy do pozyskiwania danych osobowych dotyczących religii lub wyznania
od (kandydatów na) pracowników
2. Zakaz dyskryminacji (kandydatów na) pracowników jako gwarancja negatywnej wolności religijnej
   2.1. Zakres zjawiska dyskryminacji ze względu na religię lub wyznanie w zatrudnieniu pracowniczym
   2.2. Zakaz dyskryminacji (kandydatów na) pracowników ze względu na religię lub wyznanie w prawie międzynarodowym i w prawie UE
   2.3. Zakaz dyskryminacji (kandydatów na) pracowników ze względu na religię lub wyznanie w prawie polskim
 
Rozdział II. Negatywna wolność religijna jako okoliczność wyłączająca bezprawność zachowania stron stosunku pracy
 
1. Prawo pracowników do odmowy wykonania pracy z pobudek sumienia a obowiązek świadczenia pracy
   1.1. Prawo pracowników do odmowy wykonania pracy z pobudek sumienia jako forma realizacji negatywnej wolności religijnej
   1.2. Prawo pracowników do odmowy wykonania pracy z pobudek sumienia a obowiązek świadczenia pracy w prawie polskim
2. Wygląd jako forma wyrazu tożsamości konfesyjnej w miejscu pracy w świetle negatywnej wolności religijnej
3. Prawo do przestrzegania religijnych reguł dietetycznych a ochrona zdrowia i życia pracowników
 
Rozdział I. Święta religijne, modlitwy i obrzędy religijne (analiza historyczno-prawna)
 
1. Święta religijne jako forma realizacji pozytywnej wolności religijnej
   1.1. Geneza i rozwój świąt religijnych w kulturze judeochrześcijańskiej
       1.1.1. Święta religijne judaizmu jako źródło hortologii judeochrześcijańskiej
       1.1.2. Geneza i pierwotny charakter heortologii chrześcijańskiej
       1.1.3. Rozwój heortologii chrześcijańskiej w okresie pokonstantyńskim
   1.2. Rozwój regulacji kanonicznoprawnej w zakresie obchodzenia niedziel i świąt nakazanych
2. Modlitwy i obrzędy religijne związane z określonymi stadiami życia jako forma realizacji pozytywnej wolności religijnej
 
Rozdział II. Gwarancje prawa pracowników do celebracji świąt religijnych, realizacji obowiązku
modlitwy i udziału w obrzędach religijnych
 
1. Gwarancje prawa pracowników do celebracji świąt religijnych w prawie międzynarodowym i w prawie UE
2. Gwarancje prawa pracowników do celebracji świąt religijnych w prawie polskim
   2.1. Charakterystyka katalogu dni wolnych od pracy
      2.1.1. Ewolucja katalogu dni wolnych od pracy do 1951 r.
      2.1.2. Katalog dni wolnych od pracy na gruncie ustawy z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy
   2.2. Dopuszczalność pracy w niedziele i święta
      2.2.1. Dopuszczalność pracy w niedziele i święta przed kodyfikacją prawa pracy
      2.2.2. Dopuszczalność pracy w niedziele i święta na gruncie Kodeksu pracy
      2.2.3. Dopuszczalność pracy w niedziele i święta w projektach
nowelizacji regulacji pracy w niedziele i święta
   2.3. Gwarancje prawa pracowników należących do mniejszości wyznaniowych do celebracji świąt religijnych
3. Gwarancje prawa pracowników do modlitwy i udziału w obrzędach religijnych
 
Zakończenie
Wykaz aktów prawnych
 
I. Prawo kanoniczne i liturgiczne
II. Prawo międzynarodowe
III. Prawo Unii Europejskiej
IV. Prawo polskie
 
Wykaz dokumentów Kościołów i innych religii
Wykaz literatury
Wykaz orzecznictwa
 
I. Orzecznictwo ETPCz i ETS
II. Orzecznictwo SN
III. Orzecznictwo innych sądów i trybunałów
 
Wykaz źródeł internetowych
 
I. Druki i opracowania sejmowe
II. Dokumenty innych instytucji państwowych
III. Inne