Prawo konsumenckie w praktyce

Nowela ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która weszła w życie 17.4.2016 r. jako że znacząco zwiększa poziom ochrony praw konsumentów na rynkach, a szczególnie na rynkach usług finansowych. Głównie jej rozwiązaniom oraz potencjalnym kierunkom i problemom jej stosowania poświęcona była Krajowa Konferencja Konsumencka, zorganizowana przez Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach i Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego w Katowicach w dniach 9–10.5.2016 r.; większość wygłoszonych w jej ramach referatów stanowi podstawę niniejszej publikacji.

W publikacji podkreślono ogromne znaczenie i zasygnalizowano główne zmiany prawne konsumenckiej noweli OKiKU 2007, w szczególności wprowadzenie nowego modelu kontroli wzorców umownych, dookreślenie istoty praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów i uznanie za nią tzw. nieuczciwa sprzedaży oraz przyznanie Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) nowych kompetencji i narzędzi proceduralnych.

W pracy podjęto m.in. problem wyboru prawa obcego w internetowych wzorcach umownych, podkreślając obowiązek spojrzenia na ochronę konsumentów z perspektywy prawa prywatnego międzynarodowego. W kontekście przyszłości arbitrażu konsumenckiego, bliższej analizie poddano kwestię zapisu na polski sąd polubowny jako niedozwolonego postanowienia w umowach z konsumentami

W części drugiej książki przedstawione zostały różne – zwłaszcza nowe – aspekty zakazu naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Część tę rozpoczyna analiza polskiej regulacji zakresu stosowania zakazu praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Do kwestii ogólnych należy też próba dookreślenia terminu ,,zbiorowy interes konsumentów”. Do bardziej szczegółowych kwestii poruszonych w tej części książki należą: tzw. sprzedaż nieuczciwa (misselling) jako nowa praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów; instytucja tajemniczego klienta (mystery shopper) jako nowe narzędzie kontrolne Prezesa UOKiK w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów; mające szersze zastosowanie uprawnienie Prezesa UOKiK do przedstawienia istotnego poglądu w sprawie; środki usuwania skutków stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w działaniach  Prezesa UOKiK, w tym w szczególności wybrane zagadnienia dotyczące rekompensaty publicznej. Część drugą książki kończą rozważania na temat prejudycjalnego charakteru decyzji Prezesa UOKiK w indywidualnym sporze konsumenta z przedsiębiorcą.

We wszystkich rozdziałach części 1 i 2 niniejszej książki przeważają teksty prawnicze. W jej części trzeciej, poświęconej ekonomii ochrony konsumentów, w szczególności zagadnieniom ochrony praw konsumentów w sektorze energetycznym, poruszone zostały liczne problemy rzadko dotychczas analizowane w literaturze z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów.