Stan prawny: marzec 2015 r.
Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi zwana „opłatą śmieciową” to opłata uiszczana przez właścicieli nieruchomości w związku z odbiorem z ich nieruchomości odpadów komunalnych. Dotyczy właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy oraz właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne w przypadku włączenia ich do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Wysokość stawki opłaty określa rada gminy mając do wyboru kilka metod ustalania opłaty. Opłata ma pokryć koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Zasady funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi reguluje ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Ponad roczny okres funkcjonowania tej ustawy pokazał liczne niejasności systemu. W związku z tym, niezbędna stała się nowelizacja tej ustawy. Weszła ona w życie w dniu 1 lutego 2015 r. ustawą z 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 87). Wyjątkiem są regulacje zasad prowadzenia egzekucji administracyjnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, gdyż one zaczną obowiązywać od 18 kwietnia 2015 r. Teraz będzie istniała możliwość prowadzenia egzekucji administracyjnej opłaty na zasadzie porozumienia z naczelnikiem urzędu skarbowego (przed nowelizacją egzekucja administracyjna opłaty była zadaniem wójta, burmistrza, prezydenta miasta, po nowelizacji może pozostać w tych organach na zasadzie porozumienia lub jest prowadzona przez naczelnika urzędu skarbowego),
Nowelizacja z 28 listopada 2014 r. wprowadza:
precyzyjne wskazanie pierwszeństwa podmiotu, na którym ciążą obowiązki właściciela nieruchomości (przed nowelizacją nie było regulacji, na którym z kilku podmiotów spełniających kryterium „właściciela nieruchomości” ciążą obowiązki właściciela nieruchomości, teraz obciążają podmiot (podmioty) faktycznie władający nieruchomością),
nowe zasady ustalania stawek opłaty dla wybranych nieruchomości (przed nowelizacją opłata od nieruchomości, na których są świadczone usługi hotelarskie ustalana była na podstawie liczby pojemników, a teraz dopuszcza się ustalenie opłaty od ilości zużytej wody. Ponadto przed nowelizacją dla nieruchomości na których znajdują się domki letniskowe lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe należało w trakcie roku składać deklaracje wskazujące na termin przebywania, po zmianie obowiązuje ryczałtowa stawka opłaty za rok).
określenia maksymalnej stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (przed nowelizacją ustawa nie określała maksymalnych stawek opłaty, po zmianie dla poszczególnych metod ustalania opłaty wprowadzono stawki maksymalne z uwzględnieniem odpadów komunalnych zbieranych i odbieranych w sposób selektywny i nieselektywny),
zmiany w zakresie zwolnień z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, (przed nowelizacją była możliwość stosowania zwolnień przedmiotowych od opłaty oraz dopłat, po zmianie likwidacji uległy zwolnienia przedmiotowe i dopłaty, natomiast w to miejsce wprowadzono możliwość zwolnień z opłaty w oparciu o kryterium dochodowe z ustawy o pomocy społecznej),
zmiany w deklaracji o wysokości opłaty (przed nowelizacją brak było możliwości umieszczenia we wzorze deklaracji informacji szczegółowych dotyczących właściciela nieruchomości np. PESEL, numer telefonu, adres e-mail - teraz jest to możliwe),
nową zasadę informowania właścicieli nieruchomości o zmianie stawek opłaty (przed nowelizacją zmiana stawki opłaty zobowiązywała właścicieli nieruchomości do składania nowych deklaracji, teraz właściciel nieruchomości otrzymuje zawiadomienie o nowej wysokości opłaty),
nową zasadę obowiązywania opłaty określonej w decyzji (przed nowelizacją decyzja o wysokości opłaty nie dotyczyła okresów przyszłych, teraz obowiązuje do czasu zmiany wysokości opłaty),
zasadę niezaokrąglania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
zasadę nie stwierdzania nadpłaty w przypadku złożenia korekty deklaracji lub nowej deklaracji zmniejszającej wysokość zobowiązania z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w tej opłacie za miesiące, w których usługa odbierania odpadów komunalnych była świadczona (przed nowelizacją stwierdzano nadpłatę, po nowelizacji nie stwierdza się nadpłaty),
możliwość prowadzenia egzekucji administracyjnej opłaty na zasadzie porozumienia z naczelnikiem urzędu skarbowego (przed nowelizacją egzekucja administracyjna opłaty była zadaniem wójta, burmistrza, prezydenta miasta, po nowelizacji może pozostać w tych organach na zasadzie porozumienia lub jest prowadzona przez naczelnika urzędu skarbowego),
nowe zasady w zakresie terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty (po nowelizacji konieczne jest wskazanie czy opłata jest uiszczana z góry czy z dołu),
zmiany w zakresie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi (nowelizacja umożliwia pokrywanie z opłaty kosztów edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi).
Z myślą o osobach, które na co dzień zajmują się weryfikacją deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, określają wysokość tej opłaty, ewidencjonują wpływy oraz prowadzą likwidację nadpłat i zaległości z tego tytułu poprzez wystawianie upomnień i tytułów wykonawczych Wydawnictwo C.H. Beck przygotowało książkę:
Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi 2015. Komentarz do zmian
Dzięki tej publikacji dowiedzą się Państwo m.in.:
Na kim ciążą obowiązki właściciela nieruchomości w przypadku kilku podmiotów spełniających określenia właściciela nieruchomości,
W jaki sposób uiszcza się opłatę w przypadku zmiany miejsca zamieszkania,
Przez jaki okres obowiązuje deklaracja o wysokości opłaty oraz w jakich przypadkach składa się nową deklarację, a w jakich korektę deklaracji,
Jak ustala się wysokość opłaty w przypadku zmiany danych będących podstawą do ustalenia wysokości opłaty?
Czy zmiana stawki opłaty zawsze wiąże się z doręczeniem właścicielowi nieruchomości zawiadomienia,
Czy po doręczeniu decyzji jest możliwe złożenie deklaracji o wysokości opłaty,
W jaki sposób klasyfikuje się opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi i prowadzi się zapisy na kontach księgowych w ewidencji bilansowej i pozabilansowej,
W jakich przypadkach nie stwierdza się nadpłaty w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
Jakie prowadzi się czynności celem przymusowego ściągnięcia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
Jakie działania (koszty) można pokryć z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Książka ta zawiera:
tabelę porównawczą przepisów z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi przed i po zmianach,
liczne przykłady dotyczące weryfikacji deklaracji, określenia wysokości opłaty oraz braku stwierdzenia nadpłaty, np. w przypadku śmierci właściciela nieruchomości czy zmiany miejsca zamieszkania mieszkańca,
orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczące ustalania stawek opłaty, wzoru deklaracji oraz naliczania opłaty,
schematy księgowe ewidencjowania opłaty,
wzory uchwał oraz pism dotyczących postępowania podatkowego i egzekucyjnego,
aktualny tekst ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie.
Wzory dokumentów zamieszczonych w książce oraz na płycie CD:
wzór uchwały w sprawie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy a powstają odpady komunalne,
wzór uchwały w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty dla nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy,
wzór uchwały w sprawie ustalenia stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi za pojemniki z odpadami komunalnymi powstałymi na nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy a powstają odpady komunalne,
wzór uchwały w sprawie określenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości, na których znajdują się domki letniskowe, lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjnowypoczynkowe,
wzór uchwały w sprawie zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy,
wzór uchwały w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przez właścicieli nieruchomości,
wzór uchwały w sprawie zarządzenia poboru opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa, określenia inkasentów i wysokości wynagrodzenia za inkaso oraz wyznaczenia terminów płatności dla inkasentów,
wzór uchwały w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości oraz warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
wezwanie do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
wezwanie do złożenia wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
wezwanie do złożenia korekty deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
zawiadomienie o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
zaświadczenie o dokonaniu wpłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
postanowienie w sprawie zaliczenia wpłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na poczet zaległości podatkowych,
postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
postanowienie o wyznaczeniu terminu do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego,
decyzja w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
decyzja w sprawie stwierdzenia nadpłaty opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
decyzja w sprawie określenia wysokości nadpłaty,
postanowienie w sprawie zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości podatkowych,
postanowienie w sprawie zaliczenia nadpłaty na poczet bieżących zobowiązań podatkowych,
wzór uchwały w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie porozumienia pomiędzy naczelnikiem urzędu skarbowego a wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) w zakresie prowadzenia egzekucji administracyjnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
wzór porozumienia w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
wzór protokołu zdawczo – odbiorczego akt spraw w toczących się postępowaniach egzekucyjnych należności pieniężnych z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
upomnienie wzywające do uregulowania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
tytuł wykonawczy wystawiony na podstawie deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
tytuł wykonawczy wystawiony na podstawie decyzji określającej wysokość za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
informacja o składnikach majątkowych zobowiązanego,
zawiadomienie o zdarzeniach wpływających na postępowanie egzekucyjne.
Schematy księgowe zamieszczone w książce:
Ewidencja przypisów, odpisów, wpłat i zwrotów opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Ewidencja kwot z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi należnych do pobrania i pobranych przez inkasentów.
Ewidencja odsetek za zwłokę od zaległej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
