Autorzy: Wydawnictwo: Wydawnictwo Centrum
Wydanie: 1
Seria: księga jubileuszowa
Rok wydania: 2016
Ilość stron: 932
Oprawa: twarda
Format: B5
ISBN: 978-83-8092-312-6
Po
doświadczeniach totalitarnych rządów nie budzi wątpliwości, że nawet
demokratycznie wybrany parlament nie ma kompetencji do podejmowania
rozstrzygnięć, które byłyby sprzeczne z ustawą zasadniczą, także wtedy,
gdy ich uzasadnieniem ma być abstrakcyjnie rozumiane dobro Narodu.
Wyrok TK z dnia 9 grudnia 2015 r., K 35/15
"Jeszcze
rok temu nie ulegało wątpliwości, że - po blisko 30 latach działalności
- Trybunał Konstytucyjny uzyskał należną mu pozycję wśród
konstytucyjnych organów państwa, a jego orzecznictwo stało się istotnym i
wartościowym elementem praktyki konstytucyjnej w Trzeciej
Rzeczypospolitej. W ciągu niecałego roku sytuacja uległa jednak
dramatycznej zmianie, a przeświadczenie o stabilności pozycji Trybunału
okazało się w znacznej mierze iluzoryczne.
W tej bardzo złożonej i
trudnej sytuacji przedstawiamy zbiór opracowań mających podsumować
trzydziestolecie orzeczniczej działalności Trybunału. Należy podkreślić,
że niezależnie od dalszego biegu wypadków orzecznictwo to uznać należy
za wartość o charakterze trwałym, bo ustalającym właściwy sposób
rozumienia i stosowania postanowień polskiej Konstytucji. Orzecznictwo
to wciąż jest wiążące dla wszystkich organów i podmiotów władzy
publicznej, a w sposób szczególny stanowi odniesienie dla rozstrzygnięć
innych organów władzy sądowniczej.
Założeniem zbioru było
dokonanie wyboru 30 najważniejszych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.
Staraliśmy się przy tym o należyte uwzględnienie wszystkich okresów
działalności Trybunału, choć ze względów oczywistych sięgnęliśmy tylko
po jedno (pierwsze) orzeczenie Trybunału sprzed 1989 r. Wybór ten musiał
być obarczony znacznym stopniem uznaniowości i zdajemy sobie sprawę, że
poza zbiorem pozostało wiele ważnych orzeczeń o istotnym znaczeniu.
Przyjęta
została «równoległa» metoda prezentacji. Dla każdego z wybranych
orzeczeń został najpierw przytoczony skrót jego oryginalnej treści, a
następnie komentarz naukowy, przedstawiający naturę i kontekst sprawy,
rekapitulujący najważniejsze ustalenia Trybunału i poddający je ocenie, a
wreszcie - co najważniejsze - sytuujący to rozstrzygnięcie w ogólnym
nurcie orzecznictwa Trybunału.
Przyjęta została «zewnętrzna»
metoda prezentacji, bo z zespołu potencjalnych autorów celowo
wyłączyliśmy wszystkich byłych i obecnych sędziów Trybunału
Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu
Administracyjnego, posłów na Sejm oraz senatorów, członków innych
konstytucyjnych organów państwa, członków i ekspertów Komisji
Konstytucyjnej działającej w latach 1993-1997. Takie kryteria wyboru
uznaliśmy za niezbędne dla zapewnienia dystansu i obiektywizmu
komentarzy naukowych. Naszych autorów wybieraliśmy spośród
konstytucjonalistów, starając się zapewnić reprezentację wszystkich
pokoleń, jednakże przy pewnej preferencji dla młodszej generacji
naukowców.
Choć nie tak wyobrażaliśmy sobie kontekst
prezentowania tego zbioru, pragniemy podkreślić, że orzecznictwo
konstytucyjne stanowi wartość o charakterze trwałym, uniwersalnym i
wiążącym. Przedstawiając historię, ukazujemy przyszłość, bo państwo
demokratyczne nie może istnieć bez poszanowania zasady
konstytucjonalizmu, podziału władz i niezależności sądu
konstytucyjnego".
Ze wstępu redaktorów naukowych Leszka Garlickiego, Marty Derlatki, Marcina Wiącka